Tecklenburg im Teutoburgerwald

Er ligt al wekenlang een boekje op mijn bureau “Een dagje wandelen in Duitsland”. Het moet er vandaag maar eens van komen. Op een van de vele prachtige herfstdagen van dit jaar vertrekken we naar het Teutoburgerwald.
Wij starten de 13 kilometerlange route bij Hotel Teutoburgerwald in Brochterbeck. We lopen over de beboste bergkam, door eeuwenoude bossen in herfsttooi en volgen de Hermannsweg, aangegeven met een hoofdletter H. Na ongeveer 7 kilometer bereiken we Tecklenburg. Tecklenburg heeft een schilderachtig middeleeuws centrum met vakwerkhuizen en natuurlijk veel leuke plekjes waar je koffie en kuchen kunt krijgen.
Na de koffiestop, lopen we terug en genieten van prachtige uitzichten. Wat een heerlijke omgeving!

Hamburg

Vorige week was ik voor een concert in Hamburg. We overnachtten in een fijn hotel, Hotel Volksschule. We doorkruisten de stad op weg naar de Mojo Club aan de Reeperbahn. Op zaterdag, struinden we door het havengebied. Mooie stad, Hamburg!

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

Beim Nachbarn

Nederland wordt te klein voor ons. We zoeken steeds vaker ons heil bij de oosterburen. Zo ook vandaag. We lopen de eerste etappe van de Hermannsweg van Rheine naar Hörstel. Een prachtige vroege herfstdag, late zomerdag; zo je wilt. Met een stop in het beeldschone Bevergem.
IMG_7086 IMG_7087 IMG_7089 ??????????????????????????????? IMG_7101 IMG_7102 IMG_7115 IMG_7121 IMG_7135 IMG_7124 IMG_7125 IMG_7132

Bij de buren

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Omdat ik toe ben aan nieuw, onbekend, terrein verleg ik mijn wandeling naar Duitsland dit keer. De grensovergang Emmen/Zwartemeer is 17 kilometer verwijderd van het centrum van het Duitse Meppen en daar ga ik wandelen vandaag. Ik rijd er in no time naar toe.

Bij het station tref ik mijn wandelgezelschap. Natuurlijk heb ik er geen rekening mee gehouden dat in Duitsland op Goede Vrijdag alles dicht is. En dansen mag in Duitsland vandaag ook niet, hoor ik later op de radio. Drinken mag wel. In de kroeg tegenover het station is het al gezellig druk met mannen. Net tien uur geweest en de pullen gaan rap over de toonbank. De waard keurt ons geen blik waardig. Hij besteedt ons uit aan zijn exotische bardame. Zij maakt voor ons vriendelijk en kordaat kopjes koffie en cappuccino.

De wandeling vindt plaats onder winterse omstandigheden. Als we van start gaan, ligt er nog een laagje sneeuw. De wandeling voert langs de Hase en de Eems en dode zij-armen ervan. We gaan door het Borkener Paradies, waar eeuwenoude eiken, het landschap iets mysterieus geven. Het is een beeldschone wandeling.

Terug in Meppen, zouden we nog wel iets willen drinken bij de Bahnhofsklause, ware het niet dat het café bomvol is en wij er echt niet meer bij kunnen. Een van de klanten (zie het rode pijltje) die ’s morgens al aan de bar zat en net naar huis wil gaan probeert ons uit te leggen waar een andere horecagelegenheid is die ook open is.  Met dubbele tong maakt hij ons duidelijk dat hij ons wel even naar de plek toe zal brengen. En hoewel ik mijn moeder ooit heb beloofd niet met vreemde mannen mee te gaan, zeker niet als ze dronken  zijn, loop ik er als een mak schaap achteraan. Nou ja ik ben natuurlijk niet alleen.  Wankelend naast zijn fiets loodst de man ons door het centrum van Meppen en regelt bij Café Schmidt plek voor ons. Het is een waardige afsluiting van de dag. Lekkere koffie, heerlijke Kuchen en aardige bediening. Wie is daar nou niet gevoelig voor? 1 2 3 4 6 7 schmidt

Berlijn, niet snel te gek, is te gek!

Zoon en ik waren een paar dagen in Berlijn. Omdat het “zijn dagen” moesten worden had ik hem het boekje 100% Berlijn gegeven. De 100% boekjes zijn vooral gericht op jongeren. Zijn taak is het om voor 3 dagen een programma samen te stellen. En zo werden drie dagen gevuld met “de musts” en allerhande hippe uitstapjes.

Op de eerste dag stond de wijk Friedrichshain op het programma. Als we uit de metro stappen op de Karl-Marx-Allee worden we verwelkomd door drukte en muziek. Het is Berliner Bierfest. Naast bier, zijn er bandjes. Nou zijn wij allebei dol op bandjes, dus dat is een goed begin.

Friedrichshain is het meest oorspronkelijke deel van Oost-Berlijn. Het is een wijk die zich sterk ontwikkelt en dat zie je. Huizen worden gerenoveerd en tussen de huizenblokken zijn leuke speeltuintjes gecreëerd. Kinderen spelen en ouders zitten relaxed langs de kant een biertje te drinken. Nergens een plek gezien waar je zoveel mensen op straat met een fles bier in de hand tegenkomt. Dat schijnt altijd zo te zijn en niet alleen tijdens het Bierfest.
De rest van de dag brengen we door in Friedrichshain. We zoeken een terrasje om te eten, een terrasje om koffie te drinken en nog een ander terrasje voor een borrel.
En hoe het kan weten we zelf niet. Het langst bewaarde stuk muur – de East Side Gallery – missen we.

De volgende dag hebben we gereserveerd voor het hart van de stad, de wijk Mitte.  In dit deel van Berlijn vind je de meeste bezienswaardigheden. Mitte ademt een  andere sfeer dan het hippe Friedrichshain. We leggen heel wat kilometers af. We zien de Reichstag, het Holocaustmonument, Checkpoint Charly en bezoeken het Mauermuseum. We kijken binnen in de compleet herbouwde Synagoge en in de Berliner Dom. We begluren mensen bij de Brandenburger Tor en lopen over “Unter den Linden”. Voeten hebben we aan het eind van de dag niet meer over. En dan hebben we nog lang niet alles gezien.

Voor het diner strijken we neer in de Sophienstrasse. Op de terugweg naar het hotel, net buiten Berlijn, vergeten we uit de S-bahn te stappen en bevinden ons dan op een grauw, verlaten, station in the middle of nowhere. Mooie locatie voor een Duitse Krimi.

Dinsdag vertrekken we al vroeg naar Tempelhof, het vliegveld middenin de de stad, dat geen dienst meer doet als vliegveld. Het ligt in het westelijk deel van Kreuzberg 61 (genoemd naar de voormalige postcode). Deze wijk werd door de aanwezigheid van het vliegveld niet  gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog. Het is een prachtige wijk die een beeld geeft van hoe Berlijn er eens uitzag.
Met een lengte van ruim een kilometer is Tempelhof een van de grootste gebouwen ter wereld. Bij de nationaal-socialistische macht die Hitler voor ogen had paste een imposant vliegveld. Het vliegveld is veel gebruikt in de oorlog maar was ook ten tijde van Die Wende een belangrijke locatie voor vooral West Berlijn. Van juni 1948 tot mei 1989, tijdens de blokkade van West-Berlijn door de Sovjet-Unie, heeft Tempelhof een vitale rol gespeeld als eindpunt van de Berlijnse Luchtbrug die de Geallieerden uitvoerden onder directie van de Amerikanen. De luchtroutes boden de enige toegang tot dit gedeelte van Berlijn en haar 2 miljoen inwoners. Deze ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat het imago van Tempelhof iets werd verbeterd, want het had terecht te kampen met een Nazi-imago.

Tegenwoordig kun je op de landingsbanen skeeleren, vliegeren, skateboarden, fietsen en een combinaties van dit alles. Grote wens van zoon is om een Segway te huren. Een Segway is een elektrisch aangedreven, zelfbalancerend eenpersoons vervoermiddel. We hebben nog net geld voor het huren van één zo’n hip ding en één fiets. En zo toeren we over de landingsbanen en ervaren de vrijheid en ruimte van Tempelhof. Hij op zijn Segway, zij op haar fiets. Op het terrein zijn allerhande hippe projecten. Zo is er een  midgetgolf, waarvan de banen zijn ontworpen door kunstenaars. Een paar dagen voor onze komst waren er de Hipster Olympische Spelen met de  currywurst versus döner-eet-competitie, theezakjeswerpen, 200 meter achteruitsprinten, dikke zwarte hoornen brilwerpen, linnentasjeszaklopen en skinnyjeanstouwtrekken.

Het is te gek dat in Berlijn iets niet snel te gek is.

Nog een keer terug naar Thüringen

Wartburg
De oplettende “lezer” zal hebben opgemerkt dat er sneeuw ligt op een van de foto’s in het vorige bericht. De zomer die we meebrengen uit Nederland houdt twee dagen stand, het wordt vervolgens herfstachtig met veel wind en uiteindelijk wordt het ook nog twee dagen winter. Met zomerse temperaturen keren we huiswaarts. Niet alleen het klimaat maar ook wat je allemaal kunt zien en doen in Thüringen is divers. Als je dan maar een week ter beschikking hebt,  is het moeilijk kiezen.
De Wartburg mag in ieder geval niet ontbreken in het programma. Het werelderfgoed neemt een belangrijke plaats in in de geschiedenis van Duitsland. Het kasteel wordt voor het eerst genoemd in geschriften uit 1080. Indrukwekkend is het verhaal van prinses Elisabeth van Thüringen (1211-1228) die zorgde voor armen en zieken. Als prinses deed je zoiets niet in die tijd. Elisabeth werd dan ook heilig verklaard. In 1521 vlucht Luther naar de Wartburg. Hij vertaalt daar het Nieuwe Testament in het Duits. In de Lutherstube kun je je een beetje voorstellen hoe Luther daar zijn tijd doorbracht.

Weimar
Ook Goethe (1749-1832) heeft zijn sporen nagelaten in de Wartburg. Goethe was een Duits wetenschapper, toneelschrijver, romanschrijver, filosoof, dichter, natuuronderzoeker en staatsman. In Weimar bezichtig ik het huis waar hij een groot deel van zijn leven woonde. In het bos bij Illmenau staat het Goethehaüschen, waar hij het beroemde Wandrers Nachtlied op de houten muren van het huisje schreef:

Über allen Gipfeln
Ist Ruh,
In allen Wipfeln
Spürest du
Kaum einen Hauch;
Die Vögelein schweigen im Walde.
Warte nur, balde
Ruhest du auch.

Bachkerk
En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het prachtige Arnstadt, waar Bach in iedere kerk het orgel heeft bespeeld of het mooie Schmalkalden met kasteel en “Fachwerk”huizen. Een week Thüringen is te kort.

Schmalkalden

De Rennsteig, je kunt er niet omheen

Thüringen ligt op een prettige afstand van Nederland voor een weekje vakantie. Niet te ver weg, maar toch ver genoeg om er even helemaal uit te zijn. Op het programma deze week staat onder andere wandelen. Wandelen in Thüringen betekent dat je niet om de Rennsteig heen kunt. De, 169 kilometerlange, Rennsteig is de oudste lange-afstandswandeling van Duitsland.
In de Middeleeuwen vormde de Rennsteig de grens tussen het Hertogdom Franken en het landgraafschap Thüringen, waarvan oude grensstenen getuigen. De Rennsteig was lange tijd de verbindingsweg tussen bergpassen en oude handelsroutes. Historisch gezien een interessante route.

Grenspaal
Omdat ons programma ook andere onderdelen bevat dan wandelen komen we de Rennsteig vooral tegen op kortere trajecten, waarvan een stukje Rennsteig onderdeel uitmaakt. Ook als je door de dorpen rijdt, kom je regelmatig de grote “R” op bordjes tegen. Hotels en restaurants zetten vaak “am Rennsteig” achter hun naam. Kortom: “Ich wandre ja so gerne am Rennsteig durch das Land …. “.
Wij lopen het traject dat over de hoogste berg van Thüringen gaat, de grosse Beerberg en volgen de Rennsteig een stuk bij Frauenwald. De Rennsteig is een aanrader voor mensen die van wouden en bomen houden. Voor mij is 169 kilometer woud en bomen te veel.

Hund

Baden in de lentezon op Borkum

Borkum2

Het is april en de temperaturen zijn ’s zomers. Wie denkt er nog aan sneeuw en kou? Met dit weer ben je die hele lange winter zo vergeten. Ik heb vakantie en de buitenlucht lokt. Ik verleid mijn dochter tot een bezoek aan Borkum. Borkum ken ik alleen vanaf de waddendijk. De witte hotels zie je van verre.

Eemshaven

Varen naar een eiland is goed voor het vakantiegevoel. Na een korte overtocht van nog geen uur, stap je op Borkum zo in het treintje, dat je naar de andere kant van het eiland brengt, waar het allemaal gebeurt. Het centrum van het eiland ademt de sfeer van een mondaine badplaats. Het is vandaag prettig druk op Borkum. De Duitsers hebben paasvakantie en het zijn vooral Duitsers die het eiland bevolken. Dat is ook goed voor het vakantiegevoel. We huren een fiets en rijden een rondje over het eiland, door de duinen, waar vogels fluiten. We gaan het strand op en genieten van het heerlijke weer, de zon en de zee.
Borkumstrand

Terug in het centrum lopen we de boulevard op en ploffen neer in de schaduw op een terras. We kijken door de verrekijker naar de zeehonden die voor ke kust op een zandplaat liggen te zonnen. Ook al ging de boot helemaal niet meer vandaag, het zou me niet kunnen schelen. Ik zou hier gewoon blijven zitten, tot opnieuw de zon opkomt.

Borkum1

Op Duits grondgebied

’t Is lekker herfstvakantie en het is ook nog mooi weer. Een beetje fris maar goed weer om te wandelen. We kiezen een wandeling uit het Dagblad van het Noorden van maart 20007; een wandeling in Duitsland bij Sögel. Sögel ligt in de Hümmling, een glooiend heuvellandschap op nog geen 30 kilometer van de grens met Drenthe.Hond mee, we gaan.

In Sögel is het geen herfstvakantie. We parkeren de auto op de parkeerplaats bij het Gymnasium naast het Jachtslot Clemenswerth. Het is een gaan en komen van dreunende Volkswagentjes, met jonge mensen die ons aankijken of we van een andere planeet komen. Europa is één toch? De kleine jongetjes in het bos bij het jachtslot hebben helemaal niet in de gaten dat wij geen Duitsers zijn. Of onze Hund bisst. “Nein, er bisst nicht”. Und wie er heisst. “Er heisst Boele”. Luid gelach. Een “Bule” is een minder eerbiedige benaming voor politieagent, blijkt.
De wandeling gaat over het terrein van het barokke jachtslot Clemenswerth en volgt delen van de Friesenweg. De Friesenweg is een langeafstandswandeling van Osnabrück naar Papenburg. Het is een afwisselende tocht over zandpaden en door het bos. Het landschap toont gelijkenis met het Drentse landschap. Het glooit alleen wat meer en is misschien wat ruiger.

 

Aan het eind van de tocht, verscholen in het bos, vinden we een joodse begraafplaats. Op de begraafplaats staat een drieluik in steen. Het is een herinnering aan de gevallen joden in de Eerste Wereldoorlog en aan de weggevoerde joden in de Tweede Wereldoorlog. “Juden von Menschen Ihres Vaterlandes ermordet. Die Erde bedecke nicht Ihr Blut und ihre Schrei höre nie auf”. Volgens joods gebruik, siert een rij steentjes het monument, als symbool van liefde en van leven dat doorgaat.

www.clemenswerth.de

Voor het vakantiegevoel

Eisabfall
Ik ga dit jaar niet op vakantie. Niet erg, maar ik mis wel een beetje het vakantiegevoel van het naar een ander land reizen. Dit jaar geen vreemde munten halen, geen Zweeds op reis woordenboek en geen verkeersborden die je niet begrijpt. Om toch een beetje aan het vakantiegevoel te werken, zijn we gister een dagje naar onze oosterburen gereisd om te wandelen. Ons reisdoel was Ditzum. Ditzum is een havenstadje aan de Dollard. Je komt er via Bunde en allerhande kleine dijkdorpen met welsprekende namen als: Bunderhammrich, Interessentenpolder und so weiter. Dit is Ostfriesland, vlak over de grens bij Nieuweschans. Het einde van de wereld, zo lijkt het. Het havenplaatsje Ditzum is erg populair bij visetend Holland. In de nauwe straatjes prijst het ene vislokaal na het andere verse vis en krabben aan. We kuieren via zandpaden, waarvan een aantal niet als zodanig te herkennen is, van dorp naar dorp. Het laatste eind lopen we langs, soms bovenop de dijk, terug naar Ditzum. Waar we lekkere garnaaltjes eten. Een mooie weg binnendoor brengt ons weer terug naar Nederland. Zo we zijn weer thuis!
Schaap Haven
Wandeling uit: Op Stap, van ’t Hogeland tot Hoogeveen, Cees Stolk, Bart Aardema
lengte: 10 kilometer